បរិយាកាសផែនដី

ផែនដីត្រូវបានព័ទ្ធជុំវិញដោយស្រទាប់ឧស្ម័ន (ដែលគេហៅថាបរិយាកាស)។បរិយាកាសមានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់ជីវិតនៅលើផែនដី និងធ្វើការងារជាច្រើនដើម្បីជួយការពារជីវិតនិងធ្វើឱ្យមានជីវិតនៅលើផែនដី។

ស្បៃសំពត់ដ៏ធំមួយ

• បរិយាកាសការពារផែនដីដូចជាស្បៃសំពត់អ៊ីសូឡង់ដ៏ធំមួយ។ វាស្រូបយកកំដៅពីព្រះអាទិត្យ និង រក្សាកំដៅនោះនៅខាងក្នុងបរិយាកាស ជួយឱ្យផែនដីមានកំដៅល្មម និងមានស្ថេរភាពផងដែរជាពិសេសរវាងពេលថ្ងៃនិងពេលយប់។ ដូច្នេះយើងមិនត្រជាក់ពេកនៅពេលយប់និងមិនក្តៅពេកនៅពេលថ្ងៃ។ វាក៏មានស្រទាប់មួយទៀតនៃបរិយាកាសដែលគេហៅថាស្រទាប់អូហ្សូន។ ស្រទាប់អូហ្សូនជួយការពារផែនដីពីកាំរស្មីព្រះអាទិត្យ។
• ស្បៃសំពត់ដ៏ធំនេះក៏ជួយបង្កើតលំនាំអាកាសធាតុនិងលក្ខណៈបរិយាកាសរបស់យើងផងដែរ។ អាកាសធាតុរក្សាខ្យល់ក្តៅដ៏ខ្លាំងមិនឱ្យនៅមួយកន្លែង ហើយបង្កើតទៅជាព្យុះ និងភ្លៀង។ របស់ទាំងអស់នេះមានសារៈសំខាន់សម្រាប់ជីវិតនិងអេកូឡូស៊ីផែនដី។

ខ្យល់
បរិយាកាសគឺជាខ្យល់ដែលរុក្ខជាតិនិងសត្វដកដង្ហើមដើម្បីរស់។ បរិយាកាសត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយភាគច្រើនមានអាសូត (nitrogen) (៧៨%) និងអុកស៊ីសែន (២១%) ។ មានឧស្ម័នជាច្រើនទៀតនៅក្នុងបរិយាកាស ប៉ុន្តែក្នុងបរិមាណតិច។ ទាំងនេះរួមបញ្ចូលឧស្ម័នអាកុង កាបូនឌីអុកស៊ីត ណេអុង អេលីយ៉ូម អ៊ីដ្រូសែន ។ល។ អុកស៊ីសែនគឺសំខាន់ខ្លាំងណាស់ជីវិតមនុស្សសត្វដើម្បីដកដង្ហើមហើយកាបូនឌីអុកស៊ីតសំខាន់សម្រាប់រុក្ខជាតិក្នុងការធ្វើរស្មីសំយោគ។

ស្រទាប់នៃបរិយាកាសផែនដី


យោងទៅតាម សៀវភៅផែនដីវិទ្យាថ្នាក់ទី៨ មេរៀនទី ២ បរិយាកាសផែនដីត្រូវបានបែងចែកជា ៤ ស្រទាប់ ឬ ៤ មណ្ឌល់ មានដូចជា មណ្ឌលអាកាសរចល់ មណ្ឌលអាកាសស្ងប់ មណ្ឌល់មេសូឬមណ្ឌលកណ្ដាល និងមណ្ឌលកម្ដៅ ដែលក្នុងមណ្ឌលនេះត្រូវបានបែងចែកជាពីរទៀត គឺមណ្ឌលអ៊ីយ៉ុង និង មណ្ឌលអ៊ិចសូ។

បើតាម គេហទំព័រNASA បរិយាកាសផែនដីត្រូវបានបែងចែកជា ៦ ស្រទាប់ឬមណ្ឌលធំ ៗ ៖  Troposphere ហៅជាភាសាខ្មែរគឺំមណ្ឌលអាកាសរចល់, Stratosphere ហៅជាភាសាខ្មែរគឺមណ្ឌលអាកាសស្ងប់, Mesosphere ហៅជាភាសាខ្មែរមណ្ឌលមេសូ ឬមណ្ឌលកណ្ដាល, Thermosphere មណ្ឌលកម្ដៅ, Ionosphere ហៅជាភាសាខ្មែរមណ្ឌលអីយ៉ុង និង Exosphere ហៅជាភាសាខ្មែរមណ្ឌលអ៊ិចសូ។ 

ចុចត្រង់នេះដើម្បីអានអត្ថបទទាំងមូល